| ❞ | Śmierć to część tego, kim jesteśmy. Prowadzi nas. Kształtuje. Doprowadza do obłędu. Czy możesz pozostać człowiekiem, skoro cię nie czeka? | ❞ |
Śmierć (w pradawnej mowie Andlát) – koniec życia i jedno z niewielu pewnych zdarzeń w życiu. Śmierć jest zarówno zdarzeniem bolesnym dla bliskich zmarłej osoby, lecz także przedmiotem wierzeń, rozważań moralnych, strategii wojennych i wielu innych zagadnień. Koncept śmierci jest wielokrotnie poruszany w uniwersum Eragona, choć oprócz aspektów znanych także z prawdziwego świata, śmierć wiąże się też z kilkoma unikatowymi ideami, choćby możliwością kontynuowania życia umysłu po śmierci ciała przez smoki.
Śmierć w kulturze[]
Wierzenia[]
Społeczeństwo ludzi w Alagaësii wyznaje wiele różnych wierzeń i przesądów dotyczących koncepcji śmierci, ale nie posiada jednolitej struktury religijnej w tej kwestii, oprócz tego, że wyznają boga śmierci o imieniu Angvard.
krasnoludy wierzą w życie po śmierci, pod warunkiem, że zmarły został pochowany w kamieniu. Uważają, że szanowane krasnoludy spożywają posiłki w sali Morgothola. Samobójstwo nie zapewniało wstępu przed oblicze boga, ponieważ Morgothal nie akceptuje tych, którzy próbowali przyspieszyć wejście do jego sali. Lud głębokich tuneli ma dodatkowe zwyczaje związane ze śmiercią. Kiedy żona lub matka mężczyzny z podziemi dowie się o jego śmierci, odcina pierwszy staw małego palca, a następnie upamiętnia męża/syna ucztą.
Elfy z kolei nie wierzą w jakąkolwiek formę dalszego istnienia po śmierci i nazywają ją „pustką”. Nie są jednak w tym poglądzie sztywni, a Oromis powiedział Eragonowi, że musi sam wyrobić swój pogląd na sprawę.
Ra'zacowie zabijają bez litości i są znani z tego, że jedzą ludzkie ciała, co jest częścią ich kultury.
Cienie również zazwyczaj zabijają bez skrupułów, ponieważ są opętani przez duchy najstraszniejszego rodzaju. Cień może zostać zabity jedynie pchnięciem w serce, każdy inny poważny uraz spowoduje jego dematerializację, ale potem pojawi się ponownie gdzie indziej, silniejszy niż wcześniej. W chwili śmierci Cień rozpada się, uwalniając żyjące w nim dotychczas duchy, jednocześniej ujawniając brak cielesnej formy Cienia. Ten, kto zabije Cienia i przeżyje, staje się znany jako Cieniobójca. Same duchy nie mają znanego początku ani końca i potencjalnie mogą być nieśmiertelne.
Śmierć jako źródło chwały[]
W kulturze urgali przed wejściem do bitwy odprawiana jest Pieśń Śmierci.
Osoba, która pokona Cienia, staje się znana jako Cieniobójca; w całej znanej historii, tylko kilkoro bohaterów uzyskało to miano. Z kolei osoba, która zabije króla lub królową, otrzymuje tytuł odpowiednio Królobójcy lub Królobójcy.
Wróżby[]
Śmierć może być czasami przepowiedziana przez potężnego wróżbitę, choć zazwyczaj brakuje szczegółów. Śmierć Broma została przepowiedziana w ten sposób, choć w tamtym czasie nie było wiadomo, kto umrze.
Praktyczne aspekty śmierci[]
Magia[]
Oromis nauczył Eragona dwunastu słów śmierci w pradawnej mowie, z użyciem magii, pozwalających na szybkie i skuteczne uśmiercanie wrogów z użyciem energii nie większej, niż wymaganej do podniesienia pióra. Zadanie śmierci poprzez magię jest możliwe jednak tylko wtedy, gdy atakujący zdoła pokonać bariery obronne ofiary.
Grupa znana jako śmiejący się umarli, żołnierze zaczarowani przez Galbatorixa, którzy nie odczuwają bólu, mogą walczyć mimo odnoszonych ran, znacznie przekraczając możliwości zwykłych ludzi. Giną jedynie w wyniku śmiertelnej utraty krwi, ścięcia głowy lub ciosu nożem w serce.
Nieśmiertelność[]
Nieliczne stworzenia Alagaësii są z natury nieśmiertelne, co oznacza, że nie umierają z przyczyn naturalnych, czy też ze starości, choć wciąż mogą ich powalić wszelkiego rodzaju urazy, rany bądź trucizny. Jedną z takich ras są smoki; do najstarszych poznanych osobników należą Belgabad, który w wieku ponad 8500 lat został zabity podczas Upadku, czy potencjalnie Azlagûr, wciąż żyjący pradawny potwór[2][3].
Oprócz teoretycznej nieśmiertelności ciała, smoki cechują się jeszcze jednym wyróżnikiem, mianowicie obecnością Eldunarí. Jest to rosnący wewnątrz ciała kamień, w który smok może zdecydować się przelać swoją świadomość, dzięki czemu w chwili śmierci ciała jego umysł przetrwa, uwięziony w wytrzymałym klejnocie. W takiej postaci również może trwać nieskończenie długo, czerpiąc niewielką energię życiową z otoczenia, choć jest podatny na przejęcie Eldunarí przez nieprzyjaciela, a nawet niewolę. Z tego powodu smoki były bardzo ostrożne w korzystaniu ze swoich Eldunarí i związanych z nimi decyzjach.
Poprzez związanie się ze smokami, nieśmiertelność zyskali Smoczy Jeźdźcy oraz cała rasa elfów. Podobnie jak smoki, mimo nieśmiertelności wciąż pozostają podatni na choroby ciała i obrażenia w walce.
Przyjęło się mówić, że śmierć Jeźdźca powoduje śmierć smoka, choć w odwrotnej sytuacji Jeździec jest w stanie żyć dalej, pozbawiony swojego partnera. Może wynikać z faktu, że Jeździec do pewnego momentu żył samodzielnie, podczas gdy związany smok uzależnia całe życie, włącznie z wykluciem, od wybranego Jeźdźca (już w chwili składania jaja, matka podejmuje decyzję o przeznaczeniu go Jeźdźcom lub pozostawieniu na wolności). Jeźdźcy z kolei mogą trwać wiecznie, dopóki żyją ich smoki. Jeśli smok umrze, a jego Jeździec nie jest elfem, Jeździec traci nieśmiertelność i zaczyna się starzeć, choć postępuje to wolniej, niż u przeciętnego przedstawiciela swojego gatunku (przykładem takiej sytuacji był Brom).
Czasem jednak te właściwości zacierają się, ponieważ w obu przypadkach śmierć partnera, z którego umysłem było się głęboko zżytym, powoduje ogromne uczucie pustki, a wręcz poczucie utraty części własnej tożsamości. Dlatego nawet Jeźdźcy, którzy przeżyli swoje smoki, prędzej czy później poddawali się rozpaczy, popadając w obłęd czy po prostu decydując, iż nie chcą kontynuować samotnej egzystencji.
Po pokonaniu Galbatorixa, Nasuada, przywódczyni Vardenów, oraz król Orrin z Surdy, z ulgą przyjęli niechęć Eragona do przejęcia władzy w Królestwie Broddring, ponieważ zgodzili się, że nieśmiertelna osoba nie powinna władać państwem.
Wyginięcie[]
Wyginięcie odnosi się do stanu rasy bądź gatunku, w którym żaden z jej przedstawicieli już nie istnieje. Ra'zacowie i Lethrblaka wyginęli w Alagaësii po tym, jak ostatni z ocalałych zginął w pojedynku z Eragonem w Helgrindzie. Jednak okazało się, że wyginięcie ich rasy nie nastąpiło całkowicie, ponieważ, jak stwierdził Galbatorix, przetrwały ich jaja; ponadto, pewne osobniki mogły przetrwać w ich ojczyźnie.
Uważa się również, że Szary Lud wyginął, choć mogą istnieć jego potomkowie.
Podczas Wojny Jeźdźców sądzono, że smoki są bliskie wyginięcia, jako że w pewnym momencie istniała tylko 1 smoczyca: Saphira, a pozostałe żyjące smoki oraz niewyklute jaja były samcami, z których żaden nie rokował na partnera Saphiry. U schyłku wojny odkryto jednak skarbiec jaj w Krypcie Dusz, celowo chronionej zaklęciem zapomnienia, tak aby do momentu śmierci Galbatorixa nikt nie był świadom jego istnienia i nie zechciał go zrabować.
Zwierzęta[]
Dla większości ludzi i ras zwierzęta są postrzegane jako nic ponad bezmyślne bestie i często zabijane na mięso lub do innych celów praktycznych. Elfy odkryły jednak zdolność kontaktowania się ze zwierzętami za pomocą umysłu, co wzbudziło w nich głębokie poczucie empatii. W związku z tym nie dokonują rzezi i stosują ściśle wegańską dietę, wykorzystując wyłącznie produkty zrzucone przez zwierzęta (np. pióra) lub od zwierząt, które padły z innych przyczyn. Elfy zabijają zwierzęta tylko w jednym przypadku: aby ulżyć cierpieniom tych nieodwracalnie rannych. Jednocześnie przyzwalają smokom polować, jako że leży to w ich naturze, choć proszą, aby robiły to z dala od elfich siedzib.
Dla elfa lub innych osób, które przeszły takie umysłowe szkolenie, zabicie zwierzęcia może wywołać intensywne, osobiste uczucie cierpienia, choć Eragon uznał, że umiar jest mądrą polityką w czasach głodu.